Trong công tác phòng cháy chữa cháy, bình chữa cháy xách tay là phương tiện thiết yếu, được trang bị rộng rãi từ hộ gia đình, công trình, cơ sở kinh doanh đến phương tiện giao thông. Đây là tuyến phòng thủ đầu tiên, đóng vai trò sống còn trong việc khống chế hỏa hoạn ban đầu.
Tuy nhiên, thị trường hiện nay đang tồn tại một vấn đề đáng báo động: tình trạng san, nạp (tái sử dụng) bình chữa cháy không tuân thủ nghiêm ngặt quy trình kỹ thuật và quy định quản lý chất lượng. Hành vi này đang tạo ra những rủi ro nghiêm trọng và vô hình đối với an toàn PCCC.
Thực tế đã chứng minh rõ ràng: nhiều trường hợp bình chữa cháy nạp lại không đạt chuẩn đã gặp phải sự cố như rò rỉ, hỏng van, thậm chí là nổ vỡ trong quá trình sử dụng hoặc bảo quản. Những sự cố này không chỉ gây thương tích, thiệt hại tài sản, mà còn dẫn đến việc chữa cháy không hiệu quả khi cần thiết, làm mất đi niềm tin của cộng đồng vào thiết bị PCCC. (theo Cục Cảnh sát PCCC-CNCH)
1. Những hiểm họa nghiêm trọng khi sử dụng bình chữa cháy nạp lại kém chất lượng
Việc tin tưởng vào những chiếc bình chữa cháy được san, nạp lại không đúng quy trình là một sự đánh cược nguy hiểm. Đây là những rủi ro trực tiếp mà người dùng có thể đối mặt khi thiết bị phòng cháy không đạt chuẩn:
1.1. Hiệu quả chữa cháy kém – nguy cơ cao cháy lan không thể kiểm soát
– Sai loại chất chữa cháy: Nhiều cơ sở tùy tiện nạp sai loại chất chữa cháy hoặc sử dụng chất kém chất lượng. Ví dụ điển hình là việc dùng bột BC cho bình dán nhãn ABC. Khi dập cháy chất rắn như gỗ, giấy (nhóm A), bột BC chỉ có tác dụng bao phủ tạm thời, khiến ngọn lửa cháy âm ỉ và tái bùng phát nhanh chóng, làm tăng nguy cơ cháy lan.
– Thiếu hụt định lượng và áp suất: Việc nạp thiếu chất chữa cháy (ví dụ: bình 4kg chỉ nạp 3kg) hoặc thiếu khí đẩy sẽ dẫn đến tầm phun ngắn, thời gian phun kém. Khi đám cháy ở xa hoặc khó tiếp cận (cần tầm phun 3-4m), bình không thể tạo được “bức tường” bột bảo vệ, dẫn đến việc chữa cháy thất bại.
1.2. Nguy Cơ Cháy Nổ Từ Chính Thiết Bị Cứu Hỏa
Bình chữa cháy, đặc biệt là bình khí CO 2, là thiết bị chịu áp lực cao. Đây là một rủi ro tiềm ẩn chết người nếu quá trình tái sử dụng bị bỏ qua các khâu kiểm tra thiết yếu:
– Nổ Vỏ Bình: Nếu thân bình, van hoặc gioăng đã chịu áp lực lâu dài mà không được kiểm tra, thử nghiệm thủy lực định kỳ theo tiêu chuẩn, chúng có thể bị suy yếu. Quá trình san nạp lại hoặc thậm chí trong quá trình bảo quản có thể khiến vỏ bình bị nổ do không còn khả năng chịu áp lực, gây thương tích nghiêm trọng cho người xung quanh.
1.3. Hư hỏng cơ khí không được khắc phục – bình hoàn toàn vô hiệu
Bình chữa cháy đã qua sử dụng lâu ngày thường phát sinh các lỗi cơ khí mà các cơ sở nạp lại không chính quy thường bỏ qua, khiến thiết bị trở nên vô dụng khi cần kíp.
– Không kích hoạt được: Điển hình là trường hợp chốt an toàn bị gỉ kẹt sâu, khiến người dùng không thể rút chốt hoặc cò kích hoạt không bóp được trong 5-10 giây đầu tiên quan trọng nhất.
– Nguy hiểm cho người dùng: Ống mềm hoặc vòi phun bị nứt mà không được thay thế có thể khiến chất chữa cháy bị thổi ngược về phía người sử dụng ngay khi kích hoạt.
1.4. Mất niềm tin cộng đồng và sự nhầm lẫn pháp lý
– Người tiêu dùng dễ dàng nhầm lẫn giữa “tem kiểm tra” hay “tem dịch vụ nạp” với Tem Kiểm Định chính thức hoặc Giấy phép Lưu thông do cơ quan PCCC cấp. Tem dịch vụ chỉ chứng minh bình đã được nạp/bảo dưỡng, nhưng không chứng minh bình đủ điều kiện kỹ thuật và pháp lý để lưu thông, sử dụng an toàn.
– Giảm ý thức trang bị: Những sự cố liên quan đến bình chữa cháy kém chất lượng đã làm giảm nghiêm trọng niềm tin của cộng đồng, khiến người dân ngại trang bị phương tiện PCCC, gây ảnh hưởng tiêu cực đến công tác an toàn chung.
2. Tuân thủ pháp luật: quy định bắt buộc khi san, nạp lại bình chữa cháy
Để đảm bảo bình chữa cháy sau khi tái sử dụng vẫn giữ được khả năng chữa cháy, bảo vệ tính mạng và tài sản, các cơ sở dịch vụ và người tiêu dùng cần tuân thủ nghiêm ngặt các quy định pháp luật và tiêu chuẩn kỹ thuật.
3. Khuyến cáo của Cục Cảnh sát PCCC và CNCH đối với gia đình/ cơ sở khi trang bị các bình chữa cháy
Để đảm bảo an toàn cho gia đình và cơ sở sản xuất, kinh doanh, Cục Cảnh sát PCCC & CNCH khuyến cáo người dân và doanh nghiệp cần tuân thủ 5 nguyên tắc vàng khi trang bị bình chữa cháy:
3.1 Mua đúng
Lựa chọn sản phẩm tại cửa hàng, đơn vị uy tín.
Bình phải có nhãn mác đầy đủ, rõ ràng, kèm giấy phép lưu thông và tem kiểm định hợp lệ (nếu thuộc diện quy định).
3.2. Đặt đúng
Đặt bình ở vị trí gần lối thoát hiểm, nơi dễ thấy – dễ lấy – dễ thao tác trong tình huống khẩn cấp.
3.3. Lựa chọn đúng
Chọn loại chất chữa cháy phù hợp với nguy cơ cháy đặc thù của gia đình/cơ sở (ví dụ: xăng dầu, điện, hóa chất…).
3.4. Kiểm tra đúng
Tra cứu thông tin về giấy chứng nhận kiểm định và tem kiểm định phương tiện PCCC tại website của Cục Cảnh sát PCCC & CNCH: https://tracuu.canhsatpccc.gov.vn/.
Chỉ cần nhập số tem kiểm định hoặc số giấy chứng nhận, hệ thống sẽ trả kết quả: số giấy, ngày cấp, số tem, mã ký hiệu phương tiện, tình trạng kiểm định.
3.5. Bảo dưỡng đúng
Kiểm tra và bảo dưỡng bình chữa cháy định kỳ theo TCVN 7435-1/2 hoặc tiêu chuẩn tương đương.
Nếu phát hiện bình hư hỏng, hết khí, cần thay thế hoặc bảo dưỡng tại cơ sở uy tín, có đủ năng lực. Bình sau khi san, nạp lại phải được kiểm tra và đánh giá chất lượng đầy đủ trước khi đưa vào sử dụng.
4. Kết luận
Bình chữa cháy là phương tiện thiết yếu, phổ biến trong công tác PCCC. Tuy nhiên, nếu san, nạp lại không đạt chất lượng, nó có thể trở thành mối nguy hiểm tiềm ẩn. Vì vậy, mỗi cá nhân và tổ chức cần:
- Tuân thủ nghiêm quy định pháp luật.
- Lựa chọn sản phẩm, dịch vụ uy tín.
- Kiểm tra – bảo dưỡng định kỳ.
- Nâng cao ý thức phòng cháy chữa cháy.
Cục Cảnh sát PCCC & CNCH nhấn mạnh thông điệp:
“Phòng ngừa trước – Tuân thủ nghiêm – Xử lý kịp thời” để bảo vệ tính mạng và tài sản của chính mình, gia đình và doanh nghiệp.
Tại 83MEC – Bộ Quốc Phòng, chúng tôi chỉ cung cấp bình chữa cháy chính hãng, đạt chuẩn kiểm định, sẵn sàng sử dụng và lưu hành hợp pháp trên thị trường.
Việc san, nạp lại bình khách hàng vui lòng liên hệ các đơn vị có chức năng để đảm bảo an toàn & đúng quy định.
83MEC không chỉ mang đến sản phẩm PCCC chất lượng, mà còn đồng hành cùng bạn trong việc chia sẻ kiến thức hữu ích để nâng cao ý thức phòng cháy, chữa cháy.